Onderwijs
Voor Leyden Academy is het verrichten van onderzoek geen doel op zich. De ideeën en inzichten die we opdoen, moeten hun weg vinden naar de praktijk om zo van waarde te zijn voor oudere mensen en de samenleving als geheel. Het geven van onderwijs is hierin een kernactiviteit: we verzorgen opleidingen voor uiteenlopende doelgroepen, van bestuurders tot zorgprofessionals en van studenten tot ouderen zelf. Onze stafleden doceren daarnaast regelmatig bij andere instituten en onderwijsinstellingen en we ontvangen op onze beurt graag groepen uit binnen- en buitenland in onze collegezaal: in 2019 onder meer vanuit Duitsland, Japan, Zuid-Korea en de Verenigde Staten.
Omdat het mediagebruik en de manier waarop mensen graag leren voortdurend veranderen, proberen we naast klassikaal onderwijs ook (combinaties van) nieuwe onderwijsvormen te ontwikkelen. Zo verzorgen we opleidingen via ons eigen online leerplatform, mini-cursussen per e-mail en onderwijs per video.
Executive leergang Veroudering en Gezondheidzorg
Onderwijs
Van januari tot en met juni volgden twintig bestuurders en managers werkzaam bij zorgorganisaties, zorgverzekeraars, GGD’en en woningcorporaties de executive leergang Veroudering en Gezondheidszorg. In vijf collegeblokken kregen de deelnemers inzichten aangereikt over het proces van ouder worden, de laatste ontwikkelingen in de ouderengeneeskunde, goede zorg vanuit het perspectief van ouderen zelf en dilemma’s rond het levenseinde. Naast wetenschappers en beleidsmakers krijgen in de leergang ook ervaringsdeskundigen het podium, zoals de 101-jarige heer Berlee (zie foto) en het echtpaar Leo en Netty Olffers van buurtinitiatief Laakse Lente.
De studiereis in mei leidde naar Stockholm, waar de groep onder meer bezoeken bracht aan academisch ziekenhuis Karolinska, de gemeente, woonzorgcentra, intergenerationeel wooncomplex Färdknäppen en stichting Silviahemmet die opleidingen verzorgt voor verzorgenden en verpleegkundigen en dagbesteding aanbiedt voor mensen met dementie.
Het was alweer de negende editie van deze leergang. Voor de groeiende groep alumni, die sleutelposities bekleden in de Nederlandse ouderenzorg, organiseren we jaarlijks een inhoudelijke bijeenkomst in Leiden. De alumnimiddag op 7 oktober ging over goede zorg voor ouderen met een niet-Nederlandse achtergrond. Onderzoekers Jolanda Lindenberg en Nina Conkova zetten uiteen wat wetenschappelijk onderzoek ons leert over deze doelgroep. Vervolgens maakte Jan Kees Metz, als directeur bij Zorggroep Elde Maasduinen onder meer verantwoordelijk voor het Wereldhuis in Boxtel, de vertaalslag naar de praktijk. Het Wereldhuis biedt een thuis aan 124 mensen, met onder meer afdelingen voor bewoners uit de voormalige koloniën, Turkije, Marokko en Irak.
In januari 2020 gaat weer een nieuwe leergang van start.
Start-up Plus
Onderwijs
Senioren bruisen van de goede ideeën, ambitie en passie. Uit onderzoek blijkt bovendien dat vijftigplussers die voor zichzelf beginnen, een twee- tot driemaal grotere slagingskans hebben dankzij hun ervaring, expertise en netwerk. Toch zijn vrijwel alle start-up programma’s gericht op jongere ondernemers. Om die reden ontwikkelden we het gratis onderwijsprogramma Start-up Plus: een persoonlijk leertraject waarin senioren de basis leren om hun ondernemingsidee om te zetten in een eigen bedrijf.
Na de kick-off op 15 oktober volgden acht intensieve weken van online leren en coaching, waarbij de ruim vijftig aspirant-ondernemers zich onder meer verdiepten in klantbehoeften, verdienmodellen, marketing en prototyping. Op 12 december presenteerden zij hun ideeën aan een deskundige jury, tijdens de finale in het hoofdkantoor van Aegon in Den Haag. Alle deelnemers hadden een bijzondere ontwikkeling doorgemaakt. Volgens de jury én het publiek sprong de 82-jarige Han van Doorn eruit met zijn ‘Are You Okay Today’-app. Met deze slimme app, die via een draadje in de meterkast het stroomgebruik volgt, kan de mantelzorger een oogje in het zeil houden zonder dat de oudere sensoren of camera’s in huis hoeft toe te laten.
De oudere startende ondernemers wekten de aandacht van de media. Zo schoven projectleider Jolanda Lindenberg en deelnemer Han van Doorn aan bij talkshow Pauw en was er aandacht voor Start-up Plus in onder meer NRC Handelsblad, De Telegraaf, De Ondernemer, bij RTL Nieuws, BNR Nieuwsradio en MAX Vandaag.
Start-up Plus werd mede mogelijk gemaakt door EIT Health en is ontwikkeld in samenwerking met Aegon, Instituto Pedro Nunes, Medical University of Lodz en Università degli Studi di Napoli Federico II.
Collegereeks en minicursus Vitaal verouderen
Onderwijs
Hoe kun je ervoor zorgen dat je je leven op een vitale, plezierige en betekenisvolle manier leeft? In de collegereeks ‘Vitaal verouderen’ maken we actuele academische inzichten over gezond en gelukkig ouder worden voor een groter publiek toegankelijk, vergezeld van handzame adviezen. Vanaf maart volgden ruim vijftig senioren gedurende zeven weken de colleges van onze wetenschappelijke stafleden in het Poortgebouw te Leiden. Aan bod kwamen onderwerpen als de biologie van veroudering, hoe we langer gezond kunnen blijven met minder pillen, en de rol van en beeldvorming over ouderen in de samenleving. Er waren ook colleges over voeding, geluk en plezierig wonen.
Als afgeleide van de collegereeks maakten we een mini-cursus, waarin we elke week de belangrijkste boodschappen en wetenswaardigheden via e-mail deelden met ruim vierhonderd geïnteresseerden. Elke nieuwsbrief bevatte video’s, infographics, linkjes naar actuele artikelen en praktische tips.
In maart 2020 start weer een collegereeks met een opgefrist programma. Zo besteden we in deze nieuwe editie onder meer aandacht aan mantelzorg en familierelaties, de waarde van kunst en creativiteit, een leven lang leren en zijn er bijdragen van schrijver Mohammed Benzakour en pensioenexpert Mike Mansfield.
Cursus voor fysio-, oefen- en ergotherapeuten
Onderwijs
Fysio-, oefen- of ergotherapeuten komen steeds meer oudere mensen tegen in de praktijk en behandelkamer. Hoe kunnen zij optimaal bijdragen aan de kwaliteit van leven van deze oudere cliënten? Deze vraag stond centraal in de nieuwe cursus ‘Succesvolle interventies voor vitale ouderen’, die in het voorjaar in Leiden plaatsvond. De cursus bestond naast twee klassikale lesdagen ook uit online lesmateriaal en omvatte hoorcolleges, brainstormsessies, individuele en werkgroepopdrachten, coaching, expert- en ouderenpanels, en pitches door de deelnemers zelf.
De cursus is ontwikkeld door Leyden Academy en de opleiding Fysiotherapie en het lectoraat Eigen regie van Hogeschool Leiden, en is voor 25 punten geaccrediteerd door het KNGF (kwaliteitsdeel, algemeen fysiotherapeut en geriatriefysiotherapeut) en het kwaliteitsregister ADAP (ergo- en oefentherapeuten Cesar en Mensendieck, VvoCM). Vijftien therapeuten namen aan de cursus deel.
Minicursus Ontpillen
Onderwijs
Jaarlijks slikken we in Nederland gemiddeld vijfhonderd pillen per persoon. Bij ouderen ligt dit aantal zelfs nog driemaal hoger. We kunnen veel gezonder oud worden, met minder pillen en vervelende bijwerkingen, en tegen aanzienlijk lagere kosten. Om mensen op weg te helpen ontwikkelden we, als afgeleide van het boek ‘Ontpillen’ van David van Bodegom, een gelijknamige mini-cursus. Van juni 2018 tot en met april 2019 ontvingen zo’n vijfhonderd abonnees maandelijkse nieuwsbrieven over onderwerpen als slapeloosheid, hoge bloeddruk, obstipatie, brandend maagzuur en erectiestoornissen.
Aan de hand van actuele artikelen, infographics en video’s gaven experts van Leyden Academy praktische tips om een gezonde leefstijl in de dagelijkse routine in te passen. Elke editie startte met uitleg van de betreffende kwaal: wat gebeurt er in je lichaam? Hoe onderdrukt de medicatie de symptomen? Deze kennis, in combinatie met het zelf meten van klachten, leidde naar stap twee: zelfbewustzijn. Vervolgens volgden allerlei tips, van voorspelbare (zoals zure dranken vermijden bij brandend maagzuur) tot originele (zet je bed op blokjes zodat het maagzuur minder snel omhoog komt). En tot slot de laatste stap: het verminderen van of stoppen met de medicatie. Natuurlijk altijd in goed overleg met de huisarts.
De minicursus Ontpillen werd mede mogelijk gemaakt door EIT Health.
EIT Health Summer School
Onderwijs
De toekomst van de zorg veranderen: dit was de ambitieuze uitdaging voor de 35 promovendi, master studenten en young professionals die van 21 juli tot en met 2 augustus deelnamen aan de EIT Health Summer School in Heidelberg, Duitsland. Na een geslaagde editie in 2018 in Leiden, was de cursus dit jaar gericht op de preventie en bestrijding van chronische ziekten. In een intensief programma leerden de studenten om hun ideeën om te zetten in levensvatbare business modellen, in nauwe samenwerking met hun (oudere) doelgroepen.
De studie-achtergrond van de deelnemers varieerde van Informatica tot Geneeskunde, en van Biomedische wetenschappen tot Reumatologie. Ook kwamen zij van over de hele wereld naar Heidelberg, naast Europa bijvoorbeeld ook uit Brazilië, China, Ecuador, Libanon en India.
In teamverband werkten de deelnemers aan innovaties zoals het maken van muziek met een eyetracking bril, of een app die slim gebruik maakt van elektronische patiënten dossiers. Een team presenteerde een interventie om kunstmatige intelligentie in te zetten voor de preventie van psychische gezondheidsproblemen, een ander team zette in op het ontwikkelen van software en draagbare technologie om oudere mensen en hun familie te ondersteunen bij het zo lang als mogelijk zelfstandig wonen. Interessante ideeën die waardevol kunnen zijn voor mensen met chronische ziekten.
De EIT Health Summer School is georganiseerd door Universität Heidelberg, Universitätsklinikum Heidelberg, Leyden Academy, SAP en Universidade de Coimbra.
Conferentie Een nieuwe generatie ouderen(zorg)
Onderwijs
Op 27 november vond in het NBC Congrescentrum te Nieuwegein de conferentie ‘Een nieuwe generatie ouderen(zorg)’ plaats. Tijdens dit jaarlijkse evenement worden de laatste wetenschappelijke inzichten en belangrijke beleidsprogramma’s besproken en is er volop ruimte voor vernieuwende initiatieven. Ruim 1.400 bezoekers zagen presentaties van onder anderen Kim Putters (directeur Sociaal en Cultureel Planbureau), Pauline Meurs (hoogleraar Bestuur van de gezondheidszorg, Erasmus Universiteit) en Ronald Schmidt (bestuurder Cordaan), en konden kiezen uit tientallen inspiratiesessies, rondetafels en workshops.
Leyden Academy verzorgde als partner van de conferentie vier drukbezochte inspiratiesessies: over woonplezier en technologie, leefplezier in de ouderenzorg, peer coaching voor vitale bewoners en medewerkers, en wat we kunnen leren van de zorg voor ouderen in Zweden en Denemarken.
